Hér fyrir neðan eru þrjár myndir sem sýna eiga breytileika í hitastigi yfir hnöttinn. Getraunin felst í því að giska á hvaða tímabil hver mynd á að sýna, en tímabilið getur verið mislangt og hitastig fengið með ýmsum aðferðum, beinum og óbeinum.
Hver mynd sýnir frávik frá þeim meðalhita sem reiknaður hefur verið milli áranna 1961-1990. Ef ferningur er t.d. dökkblár, þá var hitinn á því svæði og á þeim tíma um 0,9-2,5°C kaldari en fyrir meðaltal áranna 1961-1990. Vínrauður (dökkrauður) ferningur segir okkur að þá var hitinn á því svæði og á þeim tíma um 0,9-1,4°C heitari en fyrir meðaltal áranna 1961-1990. Hvítir reitir þýða sama hita og var milli áranna 1961-1990.
Mynd 1
Mynd 2
Mynd 3
Í verðlaun verður einstaklega áhugaverð bók, sem nefnist Mannlaus veröld og er eftir Alan Weisman og er hér í þýðingu Ísaks Harðarssonar, formála ritar Andri Snær Magnason. Bókin fjallar í stuttu máli um það hvernig Jörðinni og lífríki þess myndi vegna ef mannkynið myndi allt í einu hverfa á jörðinni. Sjá heimasíðuna The World Without Us
.
Reglur: Þrjú gisk á mann og sá giskari sem er fyrstur að giska rétt – vinnur. Ef rétt svar verður ekki komið eftir viku, þá verður sá eða sú sem er næst lagi vinningshafi getraunarinnar. Gisk þurfa að birtast í athugasemdum hér fyrir neðan.
.
Ef það gengur illa að giska, þá má búast við einhverjum vísbendingum frá ritstjórum loftslag.is.
8 responses to “Léttmeti: Getraun, verðlaun í boði”
Ketill
Mynd 1 fyrir 10.000 árum síðan (síðasta stóra ísöld)
Mynd 2 í dag (þar er ekki notast við borkjarna sem virðist hafa verið gert í mynd 1 og 2, því þar eru 8 staðsetningar um mælingu á suðurskautslandinu og lítur þetta út fyrir eitthvað sem gæti verið borkjarni.)
Mynd 3 við upphaf iðnvæðingar. 1800~
Þetta er smá ruglingsleg spurning, er ég að svara á réttan hátt þegar ég svara svona?
Sveinn Atli
Þú ert að svara á réttan hátt, en svarið er ekki alveg rétt 😉
Höski
Vísbending: Eins og Ketill bendir á, þá er hitastig á myndum 1 og 3 fengnar með óbeinum mælingum og því eru þau tímabil ekki á 20. eða 21 öldinni – athugið að þær myndir byggja á meðaltali þriggja alda hvor um sig.
Aftur á móti er mynd tvö byggð á beinum mælingum og byggist upp af meðaltali 10 ára.
Emil H. Valgeirsson
Það er varla hægt annað en að reyna við þessa getraun. Ég var eiginlega á því að mynd 1 og 3 væru frá svona 1890-1990 en þessar síðustu vísbendingar breyta því. Ég giska því á þetta svona:
Mynd nr.1 er frá 1500-1800 – litla ísöldin, (þó er grunsamlega hlýtt suðvestur af Íslandi)
Mynd nr.2: hlýtur að vera síðustu 10 ár (1999-2008)
Mynd nr.3: 800-1100 miðaldahlýindin, (ef rétt er að þau hafi verið mest á okkar slóðum)
Ketill
Mynd nr.1: 1607-1814 litla ísöld.
Mynd nr.2: 1997-2007 nútími.
Mynd nr.3: 800-1300 miðaldahlýindin.
Svarið er komið, bæði Emil og Ketill hafa svarað eins nærri og við vildum samkvæmt svargögnum okkar 😉
Það má lesa nánar um þessar myndir á síðu Skeptical Science. Það sem gerir það að verkum að það er “hitapollur” suðvestur af Íslandi á mynd 1, er að viðmiðunartímabilið er 1961-1990, en þá var einmitt kalt á svæðinu suðvestur af landinu. Þ.a.l. verður til þessi hitapollur þar á litlu ísöldinni, þar sem mælingar á hitastigi þá eru byggðar á óbeinum mælingum.
Emil úrskurðast því sigurvegari í þessari fyrstu getraun Loftslag.is, til hamingju með það, við verðum í sambandi varðandi verðlaunin fljótlega. Þökkum þeim sem lásu og tóku þátt 🙂
PS. Þór Adam, greinin sem Skeptical Science vann sína grein út frá er þessi eftir M. Mann o.fl.
Leave a Reply